Ścieki


Oczyszczalnia ścieków

Oczyszczalnia ścieków miasta Płocka w Maszewie funkcjonuje od 1974 roku. Płock był jednym z pierwszych w Polsce miast, które kompleksowo rozwiązało problem oczyszczania ścieków. Oczyszczalnia ścieków w Maszewie przeszła jedną dużą modernizację zakończoną w 1995 roku. Wdrożono wówczas najnowsze dostępne techniki: wyposażono komory napowietrzania w system napowietrzania drobnopęcherzykowego oraz zrezygnowano z eksploatacji lagun osadowych dzięki zastosowaniu mechanicznego odwadniania osadu na wirówce dekantacyjnej. Przez wiele lat obiekt dobrze służył miastu jednak zaostrzenie przepisów dotyczących jakości ścieków oczyszczonych i powstających w procesie oczyszczania ścieków odpadów spowodowało, że wybudowana w latach 70-tych XX wieku oczyszczalnia bez rozbudowy technologii o obiekty realizujące nowe procesy nie mogłaby dalej funkcjonować. Dzięki środkom finansowym z Unii Europejskiej możliwa była realizacja w bardzo krótkim czasie kompleksowej przebudowy i rozbudowy oczyszczalni.

Obecnie oczyszczalnia ścieków w Maszewie oczyszcza ścieki nie tylko z miasta Płocka ale również z gmin ościennych: Stara Biała, Nowy Duninów i Słupno. Jest oczyszczalnią mechaniczno-biologiczną przystosowaną do głębokiego usuwania związków biogennych w trójfazowym procesie Bardenpho uzupełnionym komorą predenitryfikacji osadu recyrkulowanego. Obciążenie ładunkiem zanieczyszczeń odpowiada 153 841 RLM, zaś średni przepływ dobowy wynosi 18 055 m 3 (wg danych za 2015 rok).

   Oczyszczalnia jest obiektem kompleksowo zmodernizowanym i rozbudowanym.

  W latach 2009 – 2010 przeprowadzono prace inwestycyjne dzięki którym możliwa była redukcja azotu ogólnego w stopniu zapewniającym funkcjonowanie obiektu bez szkody dla środowiska i spełnienie bardzo ostrych norm określonych w polskim prawie dla wskaźników biogennych w celu  uniknięcia zapłaty kar za wcześniejsze przekroczenia dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń w odprowadzanych ściekach. W latach 2011 – 2013 od podstaw zostały zmodernizowane i rozbudowane wszystkie obiekty oczyszczalni. Uzupełniono ciąg ściekowy o proces defosfatacji biologicznej co pozwoliło wyeliminować stosowanie drogich koagulantów chemicznych oraz poprawiła się jakość wszystkich odpadów technologicznych: skratek, piasku z piaskowników i odwodnionego komunalnego osadu ściekowego. Uzupełnienie technologii o kogenerację, suszenie osadu ściekowego oraz wykorzystanie ścieków oczyszczonych w celu zabezpieczenia potrzeb wodnych oczyszczalni pozwala nie tylko obniżyć koszty funkcjonowania obiektu ale czyni go okresowo całkowicie niezależnym od zewnętrznych dostaw mediów. Gruntowna przebudowa i rozbudowa oczyszczalni ścieków w Maszewie oraz umożliwienie przerzutu ścieków z lewego na prawy brzeg Wisły pozwoliły na likwidację wszystkich małych oczyszczalni, których eksploatacja była trudna technicznie, nieopłacalna ekonomicznie i znacznie bardziej kosztowna niż obecnie.

   Ścieki do oczyszczalni w Maszewie podawane są dwuetapowo: najpierw pompowo dwoma rurociągami tłocznymi do komory rozprężnej zlokalizowanej w ulicy Szpitalnej w Płocku. Od komory ścieki płyną grawitacyjnie kolektorem D, który w odcinku ujściowym jest jajowym kanałem murowanym o wymiarach 1000x1750mm.

1.     Część mechaniczna ciągu ściekowego

1.1.Budynek krat – W budynku krat następuje rozdział głównego strumienia ścieków na dwa kanały. Na każdym zabudowana jest krata schodkowa o prześwicie 3mm i przepustowości 1500 m3/h wraz z zespołem płukania i prasowania skratek. Kraty uruchamia czujnik poziomu ścieków dopływających ścieków surowych  lub nastawa czasowa. Po określonej liczbie załączeń kraty następuje cykl płukania i prasowania skratek, a następnie ich transport przenośnikiem bezwałowym do wydzielonego kontenera.

1.2.Piaskownik – betonowy dwukomorowy zbiornik służący do usuwania głównie zawiesiny ziarnistej. Urządzeniami mechanicznymi zainstalowanymi w tym obiekcie jest pomost przejezdny wyposażony w pompy do odprowadzania zanieczyszczonej pulpy piaskowej z dna zbiorników. Pulpa piaskowa jest przekazywana rynną spustową do separatora piasku wyposażonego w funkcję płukania. Zespół separatora z płuczką i przenośnikiem znajduje się w budynku krat. Odwodniony i wypłukany piasek o średnicy ziaren nie mniejszej niż 2 mm i zawartości organiki poniżej 4% magazynowany jest w wydzielonym kontenerze.

1.3.Osadniki wstępne – po piaskowniku ścieki wspólnym kanałem przepływają do osadników wstępnych. Osadniki wstępne składają się z 5 niezależnych prostokątnych zbiorników. Zawiesina osadzona na dnie oraz części wyflotowane na powierzchnię osadników  zgarniane są przez listwy zgarniacza łańcuchowego. Osad trafia do lejów osadowych, natomiast części pływające do rynien uchylnych z napędem elektrycznym. Osad z każdego leja jest odprowadzany przewodem wyposażonym w zasuwę z napędem elektrycznym wpiętą do systemu automatyki.

Część ścieków może omijać osadniki wstępne poprzez istniejące obejście łączące komorę K2 z komorą K3. Poprzez zmianę wielkości otwarcia obejścia sterujemy wielkością strumienia ścieków, który przepływa na dalszy stopień oczyszczania bez usunięcia zawiesiny. Jest to działanie mające dodatkowo uzupełnić dopływ części organicznych do reaktora biologicznego, jeżeli występuje deficyt.

2.     Część biologiczna ciągu ściekowego

W skład części biologicznej  ciągu ściekowego wchodzą: komora predenitryfikacji osadu recyrkulowanego i komora defosfatacji biologicznej, blok biologiczny składający się z dwóch bliźniaczych reaktorów, stacja dmuchaw, trzy osadniki wtórne, pompownia osadu recyrkulowanego i nadmiernego.

2.1.Komory predenitryfikacji osadu recyrkulowanego i defosfatacji – po osadnikach wstępnych ścieki trafiają do komory defosfatacji biologicznej do której dopływa również osad z komory predenitryfikacji osadu recyrkulowanego z osadników wtórnych. Obie komory mają przepływ cyrkulowany wymuszony  mieszadłami śmigłowymi o osi pionowej. Pierwsza komora – komora predenitryfikacji osadu recyrkulowanego ma za zadanie usunąć pozostałość azotanów w strumieniu osadu powrotnego i uzyskać odpowiednio niski potencjał redox. Z kolei w komorze defosfatacji biologicznej dzięki zapewnieniu odpowiednich warunków dochodzi do zgromadzenia w komórkach bakteryjnych produktów fermentacji kwaśnej oraz wydalenie reszt fosforanowych jako produktów procesów wytworzenia energii w warunkach beztlenowych. Zgromadzenie zapasu związków fosforowych przewyższającego masę fosforu wydalonego w komorze defosfatacji zachodzi w warunkach tlenowych w reaktorach biologicznych.

W przypadku gdy efektywność procesu biologicznego jest niewystarczająca i w ściekach oczyszczonych pojawiają się zbyt duże stężenia fosforu istnieje możliwość chemicznego wspomagania usuwania fosforu przez dawkowanie koagulantu żelazowego.

2.2.Blok biologiczny – Obiekt ten składa się z dwóch bliźniaczych reaktorów R1 i R2 pracujących niezależnie. Każdy z nich składa się z trzech wydzielonych stref:

–       komora denitryfikacji – wyposażona w 2 mieszadła wolnoobrotowe;

–       komora naprzemienna – wyposażona w 1 mieszadło wolnoobrotowe oraz instalację i ruszt napowietrzający;

–       komora nitryfikacji – wyposażona w instalację i ruszt  napowietrzający.

Jeden reaktor ma kubaturę – 12 480 m3, a za tym pojemność całego bloku biologicznego wynosi – 24 960 m3.

Azot ze ścieków usuwany jest w całości na drodze biologicznej. Do tego celu wykorzystuje się następujące procesy prowadzone przez kultury bakteryjne:

a)     Procesy utleniania:

–       amonifikacji – utlenianie azotu ze związków organicznych do azotu amonowego;

–       utlenianie azotu amonowego do azotanów (proces nitryfikacji).

b)     Proces redukcji azotu azotanowego do gazowego azotu cząsteczkowego (proces denitryfikacji).

Zgodnie z kolejnością przemian reakcji biochemicznych, pierwszym procesem jest proces utleniania, którego końcowym produktem są jony azotanowe, tak aby w dalszej kolejności mogły zostać zredukowane do azotu cząsteczkowego. Jednak dla zajścia skutecznej denitryfikacji potrzebne są substancje organiczne zawarte w surowych ściekach, które ulegają rozkładowi w procesie tlenowym. Dlatego też pierwszą komorą do której doprowadzane są ścieki jest komora denitryfikacji. Aby mógł zajść azotany dostarczane są z komory nitryfikacji dzięki zastosowaniu recyrkulacji wewnętrznej pomiędzy zbiornikami.

Redukcja azotu jest realizowana poprzez:

–    uzyskanie właściwego stężenia tlenu w poszczególnych strefach;

–    zapewnienie właściwej ilości substancji organicznej w ściekach dopływających do reaktora;

–    ustalenie właściwego stopnia recyrkulacji wewnętrznej.

Kluczowym dla uzyskania właściwej jakości ścieków oczyszczonych jest zapewnienie odpowiedniego stężenia tlenu w każdej strefie reaktorów napowietrzanych.

2.3.Stacja dmuchaw – dla przebiegu procesów tlenowych niezbędne jest wtłoczenie odpowiedniej ilości powietrza do reaktora. Do tego celu służy zestaw 4 dmuchaw promieniowych zainstalowany w hali dmuchaw skąd powietrze przepływa przewodami do komór nitryfikacji i naprzemiennych reaktorów biologicznych, a następnie jest rozprowadzone systemem rusztów napowietrzających zainstalowanym na dnie zbiornika. Ruszty zakończone są rurowymi dyfuzorami drobnopęcherzykowymi powleczonymi membraną elastomerową. W każdym reaktorze ruszt podzielono na 4 odgałęzienia współpracujące z indywidualną przepustnicą regulacyjną i jednym czujnikiem mierzącym stężenie tlenu w ściekach.

System napowietrzania o wydajności max około 12 000 m3/h wyposażony w 190 dyfuzorów w komorze naprzemiennej i 480 dyfuzorów w komorze nitryfikacji.

2.4.Osadniki wtórne – ścieki oczyszczone w reaktorach biologicznych zmieszane z osadem czynnym przepływają do 3 osadników wtórnych. W osadnikach wtórnych następuje sedymentacja osadu czynnego na dno zbiornika i zgarnięcie go do leja w centralnej części osadnika skąd poprzez pompownię osad jest recyrkulowany do komory predenitryfikacji osadu. Sklarowane ścieki, oddzielone od osadu czynnego  przelewają się przez przelewy pilaste do koryt odpływowych, a następnie do koryta zbiorczego i kanału zrzutowego z ujściem do rzeki Wisły. Właściwy stopień recyrkulacji zewnętrznej zapewnia odpowiednie zagęszczenie osadu recyrkulowanego oraz zapobiega gromadzeniu się nadmiaru osadu w osadnikach wtórnych co może powodować pogorszenie jakości odprowadzanych ścieków. Każdy osadnik wyposażony jest w zgarniacz łańcuchowy z napędem, zastawki na dopływie do osadników, zasuwy odcinające na odpływie osadu z osadników.

2.5.Przepompownia osadu recyrkulowanego i nadmiernego – osad recyrkulowany z osadników wtórnych jest zawracany do układu w celu utrzymania właściwego stężenia osadu w komorach nitryfikacji. Do tego celu wykorzystywane są 3 pompy śmigłowe eksploatowane naprzemiennie. W komorze czerpnej osadu recyrkulowanego zamontowane są też pompy zatapialne służące do obierania zadanej ilości osadu nadmiernego, który jest kierowany do zbiornika magazynowego i dalej na wirówki zagęszczające. Kluczowym zadaniem jest odbiór takiej ilości przyrastającego osadu czynnego aby uzyskać właściwy wiek osadu w układzie.

2.6.Przepompownia wody technologicznej – ścieki oczyszczone po osadnikach wtórnych trafiają do wspólnego kolektora o średnicy 800 mm. Kolektorem tym dopływają do zespołu obiektów – pompowni wody technologicznej oraz komory pomiarowej z zainstalowanym przepływomierzem elektromagnetycznym. Ścieki oczyszczone jako woda technologiczna są zawracane pompowo do zbiornika buforowego wody i wykorzystywane na potrzeby technologiczne obiektów oczyszczalni. W studni łączącej kolektor odpływowy z komorą pompowni wody technologicznej znajduje się miejsce poboru prób. Próby pobierane są zarówno do urządzeń kontrolujących jakość ścieków oczyszczonych on-line jak i na potrzeby kontroli laboratoryjnej.

Zamontowane na odpływie z oczyszczalni pomiary on-line dla wybranych wskaźników są doskonałym narzędziem do monitorowania skuteczności usuwania azotu i fosforu.

2.7. Kanał zrzutowych ścieków oczyszczonych – po komorze poboru prób następuje redukcja średnicy przewodu do DN 500 i ścieki przepływają przez przepływomierz elektromagnetyczny w celu dokonania pomiaru ilości odprowadzanych ścieków. Po komorze pomiarowej ścieki dopływają do studni zmiany przekroju kanału, gdzie ponownie następuje powrót do średnicy DN 800. Kolektor DN 800 doprowadza ścieki do komory początkowej kolektorów zrzutowych. Kolektory zrzutowe stanowią parę przewodów o średnicy DN 500 mm wykonanych z polietylenu ciśnieniowego SDR11. W praktyce do odprowadzania ścieków z obiektu wystarcza jeden z nich.

Ciąg osadowy i biogazu

Ciąg osadowy i biogazu

  1. 1.     Ciąg osadowy

W trakcie procesu oczyszczania ścieków powstają dwa rodzaje osadu: osad wstępny odbierany z osadników wstępnych oraz osad nadmierny usuwany z komory pompowni osadu recyrkulowanego. Odebrane osady podlegają następującym procesom: zagęszczeniu, fermentacji, odwodnieniu. Pozostaje też możliwość dalszego wysuszenia. Oczyszczalnię opuszcza osad odwodniony lub wysuszony.

1.1.    Osad wstępny

Osad wstępny odbierany z osadników wstępnych trafia do komory czerpnej pompowni osadu wstępnego skąd przepompowywany jest do zagęszczacza grawitacyjnego, w którym pod wpływem grawitacji i mieszadła wolnoobrotowego następuje zagęszczenie zawiesiny przy dnie zbiornika. Kolejne porcje dopompowanego osadu wypychają sklarowaną ciecz poprzez przelew teleskopowy zamontowany w górnej części zbiornika. Ciecz nadosadowa przepływa do pompowni LKT i dalej przepompowana jest do komory predenitryfikacji osadu recyrkulowanego. Osad za pomocą pomp wyporowych podawany jest z zagęszczacza grawitacyjnego do zbiornika osadu zmieszanego przed wydzielonymi komorami fermentacyjnymi.

1.2.Osad nadmierny

Osad nadmierny spompowany z komory czerpnej osadu recyrkulowanego do zbiornika osadu nadmiernego podawany jest pompowo do wirówek zagęszczających. Oczyszczalnia wyposażona jest w 2 wirówki dekantacyjne zagęszczające pracujące naprzemiennie, a następnie do zbiornika osadu zmieszanego przed wydzielonymi komorami fermentacyjnymi. Wirówki zagęszczające aby poprawić własności fizyczne osadu nadmiernego i poprawić jego podatność na fermentację wyposażone są w noże lizacyjne. Wymagany stopień zagęszczenia osadu nadmiernego powinien mieścić się w przedziale 4,5 – 5,5 % s.m. Odcieki trafiają do kanalizacji zakładowej i za pośrednictwem pompowni ścieków zakładowych podawane są na początek ciągu ściekowego oczyszczalni.

1.3.Wydzielone komory fermentacyjne

Osad zagęszczony ze zbiornika nr 18 jest podawany do trzech wydzielonych komór fermentacyjnych. Zmieszane ze sobą dwa strumienie zagęszczonych osadów wstępnego i nadmiernego podawane są cyklicznie wymuszając jednoczesny spust osadu przefermentowanego. Osady w komorach są stale podgrzewane i mieszane za pomocą mieszadła pompowego zainstalowanego w rurze centralnej. Podgrzewanie następuje w wymiennikach woda-osad. Recyrkulację pomiędzy wymiennikami a komorami fermentacyjnymi zapewniają wirowe pompy cyrkulacyjne. Wymagana temperatura zapewniająca utrzymanie fermentacji powinna zawierać się w przedziale od 33 do 38 C. Głównym celem fermentacji jest uzyskanie jak największej redukcji substancji organicznej w wyniku fermentacji metanowej i uzyskanie jak największej ilości gazu. Osad należy wprowadzać maksymalnie równomiernie, unikać przeciążeń hydraulicznych oraz przeciążeń ładunkiem substancji organicznych. Projektowe średnie sumaryczne obciążenie trzech komór wynosi 13 000 kg sm/d, 7800 kg sm organicznej na dobę.

1.4.Osad przefermentowany

Osad przefermentowany ze spustów z trzech komór fermentacyjnych przepływa do wydzielonego zbiornika buforowego i dalej pompami wyporowymi podawany jest do wirówek odwadniających. Oczyszczalnia wyposażona jest w 2 wirówki dekantacyjne odwadniające, pracujące naprzemiennie. Osad odwodniony jest transportowany systemem przenośników ślimakowych do hali magazynowej lub do suszarni. Odcieki trafiają do kanalizacji zakładowej i za pośrednictwem pompowni ścieków zakładowych podawane są na początek ciągu ściekowego oczyszczalni. Uzyskiwany stopień odwodnienia osadu zawiera się w przedziale 21 – 25% s.m.

  1. 2.     Ciąg biogazu

Podczas fermentacji powstaje biogaz – palny gaz, w którego skład wchodzi przede wszystkim metan (około 60%) i dwutlenek węgla (ok 35%). Pozostałe istotne domieszki, to między innymi para wodna, tlenek węgla, siarkowodór. Gaz ten jest ujmowany, w niewielkim stopniu odwadniany, odsiarczany, magazynowany i przetłaczany do odbiorników. Głównymi odbiornikami są: kotłownia, gazowe generatory prądu i suszarnia. Możliwe jest też spalenie go w pochodni, w przypadku gdy spalenie całej objętości powstałego gazu nie jest możliwe w wymienionych wcześniej odbiornikach. Cały proces ujmowania, odwadniania, odsiarczania, magazynowania i przetłaczania odbywa się automatycznie, bez ingerencji operatora. Główne zadanie polega na kontroli ciśnień w instalacji i przepływu biogazu do poszczególnych odbiorników.

2.1.  Ujęcie i magazynowanie biogazu

Biogaz po odebraniu z komór fermentacyjnych przepływa pod ciśnieniem samoczynnie wytwarzanym w komorach fermentacyjnych przez studnie odwadniające oraz odsiarczalniki do zbiornika magazynowego. Spełnia on dwie funkcje: wyrównawczą oraz stabilizacji ciśnienia. Zbiornik magazynowy jest obiektem skonstruowanym z dwóch powłok elastycznych. W przestrzeni pomiędzy powłokami znajduje się powietrze wtłaczane pod stałym ciśnieniem, co gwarantuje stabilność konstrukcyjną oraz stabilizuje ciśnienie w instalacji gazowej od komór fermentacyjnych do węzła rozdzielczo-pomiarowego. Zbiornik magazynowy pracuje jako zbiornik wyrównawczy pozwalający wyrównać chwilowe różnice pomiędzy produkcją a zapotrzebowaniem.

2.2.  Węzeł rozdzielczo pomiarowy

Z uwagi na to, że większość odbiorników biogazu wymaga ciśnienia wyższego niż to wytworzone w komorach fermentacyjnych (stabilizowane pracą zbiornika magazynowego), potrzebny jest stopień podwyższający ciśnienie. Biogaz po ujęciu, odwodnieniu i odsiarczeniu, trafia do zbiornika wyrównawczego lub do węzła rozdzielczo pomiarowego. W węźle znajdują się dmuchawy biogazu podnoszące ciśnienie, urządzenia pomiarowe oraz następuje rozdział biogazu w kierunku suszarni oraz kotłowni i agregatów. Zbiornik wyrównawczy utrzymuje ciśnienie 20 mbar, natomiast dmuchawy biogazu podnoszą je do wysokości 50 mbar. Utrzymywanie ciśnienia 50 mbar na dopływie do odbiorników następuje automatycznie. Dmuchawy działają w trybie jedna pracująca, jedna rezerwowa. Pracująca dmuchawa jest sterowana falownikiem.

2.3.  Odbiorniki  biogazu

Głównymi odbiornikami biogazu są: kotłownia, gazowe generatory prądu i suszarnia. Wytwarzane w tych odbiornikach ciepło wykorzystywane jest na potrzeby technologiczne wydzielonych komór fermentacyjnych oraz na pokrycie potrzeb grzewczych pozostałych obiektów oczyszczalni. Wybór odbiornika do wytworzenia wymaganej ilości ciepła zależy od wielkości bieżącej produkcji biogazu. Odbiornikami biogazu są:

–       agregatorownia – wyposażona w dwa agregaty prądotwórcze o mocy 250 kW każdy, pracujące naprzemiennie,

–       kotłownia – wyposażona w trzy kotły mocy 350 kW każdy,

–       suszarnia – wyposażona w palnik o mocy 1500 kW.

W zależności od wybranego wariantu pracy odbiorniki biogazu mogą spalać olej opałowy lekki lub gaz ziemny.

DCS

Rozproszony system sterowania i wizualizacji procesów technologicznych DCS w Oczyszczalni Ścieków Maszewo

Wszystkie obiekty wchodzące w skład ścieżki technologicznej oczyszczalni ścieków realizujące zadania związane z automatyzacją procesów, sterowaniem urządzeniami, analityką pomiarową itp. spięte są ze sobą w jeden nowoczesny system sterowania i wizualizacji procesów oraz zarządzania danymi DCS (z ang. distributed control system ). Zbudowany w oparciu o specjalistyczne oprogramowanie, daje pełną kontrolę nad pracą urządzeń oczyszczalni, pozwala monitorować wszystkie parametry technologiczne, umożliwia wygodną i łatwą w interpretacji wizualizację procesów zachodzących w oczyszczalni oraz zapewnia wieloletnią archiwizację danych procesowych z  możliwością ich prezentacji w postaci trendów.

Budowa systemu DCS charakteryzuje się architekturą klient/serwer, z wyodrębnieniem dwóch podstawowych poziomów: obiektowego oraz sterowania wraz z zarządzaniem.

Poziom obiektowy realizują odległe moduły wejść/wyjść (analogowe oraz cyfrowe), moduły komunikacyjne Profibus DP oraz Profibus PA, zabudowane w szafkach ochronnych rozmieszczonych w różnych miejscach oczyszczalni, a  połączonych ze sobą oraz stacją nadrzędną, wspólną siecią światłowodową (Profibus DP) za pomocą modułów OLM (Optic Link Module) w konfiguracji tzw. „podwójnego ringu”.  Zastosowanie sieci światłowodowej w znacznym stopniu ogranicza wpływ zakłóceń na poprawność komunikacji pomiędzy poszczególnymi stacjami, zaś zastosowanie podwójnego ringu gwarantuje niezbędną redundancję będącą jednym z najważniejszych kryteriów bezpieczeństwa ciągłości pracy systemu DCS. Urządzenia obiektowe w postaci przetworników i czujników pomiarowych, elementów wykonawczych sterujących pracą mieszadeł, pomp czy zasuw, lokalnych sterowników PLC urządzeń połączone są z systemem za pośrednictwem modułów wejść/wyjść oraz modułów komunikacyjnych.

Drugim poziomem systemu DCS jest poziom sterowania wraz z zarządzaniem, którego podstawowym elementem jest wydajna stacja procesowa składająca się z redundowanych sterowników o dużej mocy obliczeniowej, realizująca zaimplementowane w niej algorytmy i sekwencje pracy oczyszczalni. Współpracuje z nią system operatorski umożliwiający wizualizację i kontrolę pracy systemu oraz instalacji oczyszczalni na monitorze wielkoekranowym w dyspozytorni. System ten dokonuje bieżącej archiwizacji danych w szczególności alarmów, ostrzeżeń i trendów.

 Przepompownie ścieków

Część centralna miasta Płocka posiada sieć ogólnospławną, pozostałe tereny są uzbrojone w sieć rozdzielczą, z której wody opadowe nie są kierowane do oczyszczalni ścieków. Na terenie miasta Płocka znajdują się przepompownie ścieków pośrednie kierujące ścieki do kolektorów, którymi dopływają one do przepompowni przy ulicy Jasnej oraz przepompownie bezpośrednie tłoczące ścieki do oczyszczalni w Maszewie.

1. JASNA

Przepompownia przy ul. Jasnej – przepompownia bezpośrednia, do której dopływają ścieki z miejskiej kanalizacji. 
Ścieki te składają się ze:

  • ścieków komunalnych pochodzących od mieszkańców
  • ścieków przemysłowych pochodzących z płockich zakładów pracy (oprócz PKN Orlen)
  • wód opadowych z tej części miasta, która posiada sieć kanalizacyjną ogólnospławną

Cykl technologiczny wstępnego oczyszczania ścieków rozpoczyna się  na kracie mechanicznej bębnowej typu Rotamat 1600 typu RO-1 o prześwicie 10 mm, która odseparowuje części stałe transportując je na praskę skratek typu PSK-20. Oczyszczone wstępnie ścieki przepływają przez  poziomy dwukomorowy piaskownik o przepustowości 1750 m3/h; zgarniacz pompowy piasku odseparowuje piasek transportując go do płuczki piasku typu PP-1. Odzyskane w ten sposób odpady przekazywane są specjalistycznej Firmie w celu utylizacji. Ścieki gromadzone są w zbiorniku czerpnym (roboczym) o pojemności 152,3 m3 oraz retencyjnym (awaryjnym) o pojemności 419 m3. Wstępnie oczyszczone ścieki przepompowywane są 5 pompami o parametrach Q = 1000 m3/h; P = 90 kW każda. Następnie przepompowane są 2  rurociągami tłocznymi o przekroju DN 500 do studni komory rozprężnej w ul. Szpitalnej i dalej kanałem grawitacyjnym o przekroju 1,00 x 1,75 m do Oczyszczalni Ścieków w Maszewie. Pomieszczenie hali kraty i piaskownika oraz zbiornik czerpny posiadają system wentylacji zakończony biofiltrami o wydajności 2200 m3/h. W 2015 r. nastąpił częściowy rozdział ścieków bytowych i przemysłowych od ścieków deszczowych (w ul. Polnej, Kobylińskiego, Topolowej, Kazimierza Wielkiego i Nowowiejskiego). Ścieki deszczowe zostały skierowane do nowoczesnej oczyszczalni wód opadowych z wylotem zbiorczym do rzeki Brzeźnicy, wybudowanej na sąsiedniej działce obok przepompowni przy ul. Jasnej w ramach I etapu zadania: Rozdział kanalizacji ogólnospławnej na deszczową i sanitarną w centrum Płocka.

2. MAZURA P-5

Przepompownia zlokalizowana przy ul. Nowickiego w Płocku, oś. Podolszyce – Południe obiekt przepompowni monitorowany za pomocą systemu wizualizacyjnego w Centralnej Dyspozytorni (CD) Przepompowni Jasna. Ścieki z oś. Podolszyce – Północ i Podolszyce – Południe dopływają kolektorami GI o średnicy DN 600 i GII  o średnicy DN 400 oraz z dzielnicy Borowiczki do komory rozdziału z której przepływają do 2 studni zbiorczych o retencji 14,43 m3 każda. Przepompowywanie odbywa się za pomocą 4 pomp zanurzeniowych o parametrach Q = 450m3/h; h = 29m; P = 60kW. Za zbiornikami przepompowni znajdują się komory rozdziału oraz komory pomiarowe. Następnie ścieki transportowane są za pomocą 2 równoległych rurociągów tłocznych o średnicy DN 450 i długości 2590 m do komory rozprężnej w ulicy Wyszogrodzkiej. Na terenie Przepompowni znajdują się 2 biofiltry, dla zapewnienia dezodoryzacji studni zbiorczych oraz pomieszczenie z agregatem prądotwórczym, dla zapewnienia zasilania pompowni w sytuacjach przerwy w dostawie energii elektrycznej z sieci.

Przepompownia pracuje w trybie automatycznym, bez stałej obsługi, a praca przepompowni monitorowana jest za pomocą systemu SCADA w CD Przepompowni Ścieków „Jasna”.

3. SZPITAL

Przepompownia ścieków „Szpital” ul. Szpitalna – przepompownia bezpośrednia.

Do przepompowni napływają ścieki ze Szpitala Wojewódzkiego w Płocku oraz budynków przy ul. Medycznej i pobliskiego osiedla domków jednorodzinnych.

Układem dwóch pomp zatapialnych Sarlin S1 264M o wydajności po 280 m3/h. i jednej pompy Hidrostal o wydajności 55 l/s oraz dwoma rurociągami tłocznymi o średnicy  DN250 są włączone do pierwszej komory kolektora w ulicy Szpitalnej.

Przepompownia pracuje w trybie automatycznym, bez stałej obsługi, a praca przepompowni monitorowana jest za pomocą systemu SCADA w CD Przepompowni Ścieków „Jasna”.

4. MEHOFFERA / SKARPA A

Przepompownia ścieków „Skarpa A” ul. Mehoffera – przepompownia pośrednia przyjmująca ścieki z osiedla „Skarpa A”. Ścieki sanitarne są podczyszczane na kracie koszowej HH – 300 i przepompowywane są pompą  Metalchem MS5-74Z o wydajności 34 l/s oraz pompą HIDROSTAL o wydajności 30 l/s, poprzez 2 rurociągi tłoczne o średnicy DN 150 do kolektora „C”.

Przepompownia pracuje w trybie automatycznym, bez stałej obsługi, a praca przepompowni monitorowana jest za pomocą systemu SCADA w CD Przepompowni Ścieków „Jasna”.

Wody opadowe oczyszczane są z piasku w piaskowniku i odpływają do rzeki Brzeźnicy.

5. BUKOWA

Przepompownia ścieków „Bukowa” – przepompownia pośrednia przyjmująca ścieki z rejonu ulicy Słonecznej i Bukowej, w tym również te które przepompowywała przepompownia „Grabówka”, a następnie przepompowywane są dwoma pompami zatapialnymi Sarlin S1 074H o wydajności po 180 m3/h. każda i jedną pompą GRUNDFOS SL1.100.100.75.4.51D.C  o wydajności 26 l/s oraz dwoma rurociągami tłocznymi o średnicy DN 250 i DN 300, długości po 255 metrów do komory w ulicy Klonowej.

Przepompownia pracuje w trybie automatycznym, bez stałej obsługi, a praca przepompowni monitorowana jest za pomocą systemu SCADA w CD Przepompowni Ścieków „Jasna”.

6. GRABÓWKA

Przepompownia ścieków „Grabówka” ul. Słoneczna – przepompownia pośrednia, do której napływają ścieki z części miasta położonej za torem kolejowym na południe od ulicy Wyszogrodzkiej. Ścieki są przepompowywane za pomocą dwóch pomp zatapialnych FLYGT NP3202.180HT458 o wydajności 62 l/s każda, rurociągiem tłoczonym Hobas o średnicy DN 250, długości 440 metrów do komory w ulicy Słonecznej.

Przepompownia pracuje w trybie automatycznym, bez stałej obsługi, a praca przepompowni monitorowana jest za pomocą systemu SCADA W CD Przepompowni Ścieków „Jasna”.

7. RADZIWIE-WISŁA

Przepompownia powstała w wyniku likwidacji oczyszczalni ścieków lewobrzeżnej części Miasta Płocka. Ścieki doprowadzane są do studni rozprężnej zlokalizowanej na terenie przepompowni ciśnieniowo z następujących lokalizacji:

1. Przepompownia Góry DN 125;

2. Przepompownia Strażacka DN 160 (pośrednio z przepompowni Popłacińska, której przewód tłoczny wpięty jest w rurociąg tłoczny przepompowni Strażacka);

3. Gmina Duninów DN 125.

Zbiornik przepompowni z elementów betonowych i żelbetowych wykonanych z betonu wibroprasowanego o wymiarach D = 3000 i H = 4950, w którym zainstalowane są trzy pompy zatapialne produkcji Xylem Water Solution NP3171.181/272 P = 22 kW, Q = 12,7 l/s przy H = 63,2 m pompują one ścieki dwoma rurociągami o średnicy PE DN 160 i długości 2100 m poprowadzonymi pod dnem rzeki Wisły, które wpięte są bezpośrednio do rurociągów tłocznych o średnicy DN 500 z przepompowni Jasna w komorze przy ulicy Parowa.

Przepompownia pracuje w trybie automatycznym, z obsługą fizyczną sieci i przepompowni w dzielnicy Radziwie, Góry i Ciechomice; monitoring wizyjny jak i sama praca obiektu przekazywana jest do systemu Centralnej Dyspozytorni Przepompowni Ścieków „Jasna”.

8. GÓRY

Ścieki doprowadzane są z przepompowni do studni rozprężnych a dalej grawitacyjnie z następujących lokalizacji:

1. Przepompownie Ciechomice (11 szt.);

2. Przepompownia Podleśna;

3. Osiedle Góry (grawitacyjnie).

Zbiornik przepompowni z elementów betonowych i żelbetowych wykonanych z betonu wibroprasowanego, średnica wewnętrzna 2000 mm, wysokość całkowita 4,17 m. W zbiorniku zainstalowane są 3 pompy zatapialne produkcji Xylem Water Solution typ NP3127.160/246 Q = 7,2 l/s, H = 33,7 m,  P = 7,4 kW. Ścieki transportowane są dwoma rurociągami na odcinku o długości 4956,2 m do studni rozprężnej na terenie przepompowni Radziwie-Wisła.

Przepompownia pracuje w trybie automatycznym, bez stałej obsługi, a praca przepompowni monitorowana jest za pomocą systemy SCADA w CD Przepompowni Ścieków „Jasna”.

9. RADZIWIE / STRAŻACKA

Przepompownia Radziwie ul. Strażacka – przepompownia podciśnieniowo – tłoczna zbierająca ścieki z dzielnicy Radziwie. Jest to przepompownia próżniowa zasysająca ścieki do zbiornika i przetłaczająca rurociągiem tłocznym PE 160, o długości 1510 m do przepompowni Radziwie-Wisła.

Wyposażona jest:

  • w dwie pompy zatapialne typu MS-112R „Metalchem” o parametrach P = 11.5 kW; Q=57.6 m3/h; H = 26 m
  • w dwie pompy próżniowe:
  • BECKER U 4.100 F/K o parametrach 1-950 hPa;  Qnom = 100 m3/h; P = 2,4 kW; 
  • BECKER KVT 3.100 o parametrach 1-950 hPa;  Qnom = 100 m3/h; P = 3,6 kW
  • zbiornik próżniowy

Przepompownia sterowana jest automatycznie lub ręcznie (awaryjnie), wyposażona w panel operatorski. 

Praca przepompowni monitorowana jest za pomocą systemy SCADA w CD Przepompowni Ścieków „Jasna”.

10. COTEX

Zlewnia ścieków zbiornikowo – tłoczna przeznaczona do transportu ścieków sanitarnych.

– 2 szt. pomp HIDROSTAL DODO-SO1+DEYT4-GSEO+NAB1-10 wydajność 25 l/s

– rurociąg tłoczny DN 225 L=130m

– komora czerpalna ø=2m H czynne=1,15m V czynne=3,6 m3

– komora zasuw KZ 290×260

– komora zastawki kanałowej ø 150

– komora pomiarowa KP ø 150

– przepływomierz elektromagnetyczny

– żuraw słupowy obrotowy ŻPR-300

Przepompownia pracuje w trybie automatycznym, bez stałej obsługi, a praca przepompowni monitorowana jest za pomocą systemu SCADA w CD Przepompowni Ścieków „Jasna”.

POZOSTAŁE PRZEPOMPOWNIE

11. PIRANIA 24. POCZTOWA I 37. JESIONOWA 50.LAWENDOWA P3
12. KASZTANOWA 25. POPŁACIŃSKA 38. GRABÓWKA-LAS 51. JEZIORNA P1A 
13. MIODOWA 26. POCZTOWA III 39. SZPITALNA-OSIEDLE 52. BROWARNA P4
14. SREBRNA 27. SANNICKA 40. ŚLIWOWA 53. ŁĄCKA P8
15. OAZA 28. ANDORIA 41. OTOLIŃSKA-GRANICZNA 54. TĘCZOWA P2
16. MAZOWIECKA 29. WIŚNIEWSKIEGO 42. WYSZOGRODZKA-PIŁSUDSKIEGO 55. ŻYZNA
17. BOROWICKA 30. MOSTOWA 43. PODCHORĄŻYCH 56. PRZEMYSŁOWA
18. PODLEŚNA 31. GMURY 44. CIECHOMSKIEGO P5A 57. WIADUKT
19. GOŚCINIEC 32. ZARZECZNA 45. CIECHOMICKA P1 58. MASZEWSKA
20. DZIEDZINIEC-OŚNICKA 33. FLISACKA 46. CIECHOMICKA P1B 59. TRAKTOWA
21. WIOSENNA 34. BRZOSKWINIOWA 47. CIECHOMICKA P5 W UŻYTKOWANIU SPÓŁKI:
22. CHRUŚCIELA 35. BOTANICZNA 48. NOWOOSIEDLOWA P7  1. RYBAKI
23. WIDOK 36. POCZTOWA II 49. EDUKACYJNA P6  2. WIEŻA CIŚNIEŃ 3.KAMIENNA(NOWE GULCZEWO)